Rodzaje szczotek technicznych. Podział i zastosowania
Choć szczotki kojarzą się zwykle z czyszczeniem i zamiataniem, to w przypadku szczotek technicznych zakres zastosowań jest o wiele szerszy. Używa się ich przy niemal każdej działalności produkcyjnej, a także przy procesach logistycznych. Różne rodzaje szczotek przemysłowych są niezbędne w przemyśle spożywczym i przetwórczym, przy produkcji szkła i ceramiki, obróbce metalu i tworzyw sztucznych, a także przy wytwarzaniu farmaceutyków czy produkcji podzespołów elektronicznych. Swoją użyteczność szczotki techniczne zawdzięczają wyjątkowej specyfice – odpowiednio rozmieszczone włosie o właściwie dobranej elastyczności może dobrze przylegać do powierzchni o różnych kształtach, w zależności od potrzeb stykając się z nią jedynie punktowo lub rozkładając się na większym obszarze. Zdolność dopasowania kształtu sprawia, że szczotki mogą łatwo usuwać ciała obce, nanosić różne powłoki, a także obrabiać materiał lub podtrzymywać go w wybranym położeniu. Przyjrzyjmy się bliżej rodzajom szczotek technicznych i zobaczmy, jakie ich typy znajdują zastosowanie w konkretnych urządzeniach.
Choć szczotki kojarzą się zwykle z czyszczeniem i zamiataniem, to w przypadku szczotek technicznych zakres zastosowań jest o wiele szerszy. Używa się ich przy niemal każdej działalności produkcyjnej, a także przy procesach logistycznych. Różne rodzaje szczotek przemysłowych są niezbędne w przemyśle spożywczym i przetwórczym, przy produkcji szkła i ceramiki, obróbce metalu i tworzyw sztucznych, a także przy wytwarzaniu farmaceutyków czy produkcji podzespołów elektronicznych. Swoją użyteczność szczotki techniczne zawdzięczają wyjątkowej specyfice – odpowiednio rozmieszczone włosie o właściwie dobranej elastyczności może dobrze przylegać do powierzchni o różnych kształtach, w zależności od potrzeb stykając się z nią jedynie punktowo lub rozkładając się na większym obszarze. Zdolność dopasowania kształtu sprawia, że szczotki mogą łatwo usuwać ciała obce, nanosić różne powłoki, a także obrabiać materiał lub podtrzymywać go w wybranym położeniu. Przyjrzyjmy się bliżej rodzajom szczotek technicznych i zobaczmy, jakie ich typy znajdują zastosowanie w konkretnych urządzeniach.
Gdzie i w jaki sposób wykorzystuje się szczotki techniczne
Szczotki techniczne to duża grupa produktów, w której znajdują się rozwiązania przeznaczone do wykonywania wielu zadań w rozmaitych branżach i zastosowaniach. Szczotek przemysłowych używa się jako elementów urządzeń i linii produkcyjnych do usuwania zanieczyszczeń, nanoszenia wszelkiego typu substancji, ale także jako zabezpieczeń ułatwiających pozycjonowanie i przemieszczanie używanych przy produkcji materiałów. Szczotki techniczne mogą służyć do obróbki wykańczającej powierzchni oraz stosuje się je jako elementy uszczelniające. Szczotki przemysłowe są niezbędne w zamiatarkach i urządzeniach czyszczących.
Tradycyjnym sposobem wykorzystywania różnych rodzajów szczotek technicznych jest używanie ich w sprzęcie do czyszczenia. Stosuje się je zarówno w zamiatarkach przeznaczonych do utrzymania w czystości dużych powierzchni płaskich, np. hal przemysłowych, jak i wnętrz obiektów biurowych czy handlowych, ale również większych terenów przylegających do budynków. Szczotki są z powodzeniem wykorzystywane w urządzeniach czyszczących i myjących różne elementy infrastruktury – od znaków i wiat przystankowych po instalacje przemysłowe. Stosuje się je w sprzęcie do mycia i dezynfekcji stosowanym np. w zakładach mleczarskich czy mięsnych.
Szczotki przemysłowe są często używane jako elementy urządzeń do obróbki powierzchni. Wykorzystuje się je nie tylko do usuwania pozostałości po konkretnych procesach technologicznych, np. usuwania wiórów, trocin czy pyłu, ale także do wykańczania materiału. Szczotki przemysłowe mogą pomagać w likwidowaniu ostrych krawędzi i zadziorów, zdejmowaniu powłok farb lub lakierów, a nawet przy likwidowaniu powierzchniowych ognisk korozji czy tworzących się nalotów.
Ze względu na możliwość dobrania odpowiednich parametrów od wysokiej sztywności po dużą elastyczność szczotki techniczne są często elementami urządzeń służących do transportu wewnętrznego. Za ich pomocą można chronić przed uszkodzeniem czy zarysowaniem powierzchnie przedmiotów o skomplikowanych kształtach albo łatwo przemieszczać detale po zaawansowanej obróbce, np. polerowaniu. Szczotki przemysłowe nadają się również do utrzymywania dużych płaskich powierzchni, a stykając się z nimi jedynie punktowo, ułatwiają ich przemieszczanie. Są niezastąpione przy zabezpieczaniu w trakcie transportu na liniach produkcyjnych przedmiotów wykonanych ze szkła lub ceramiki, od szklanek czy słoików aż po duże tafle szkła albo ceramiczne elementy filtrów i palników.
Bardzo ważnym obszarem zastosowań szczotek przemysłowych są wszelkiego rodzaju uszczelnienia. Dzięki swojej konstrukcji szczotki mogą chronić przed przedostawaniem się zanieczyszczeń w postaci pyłu, kurzu, opiłków, trocin albo wiórów. Są również w stanie zablokować przedostawanie się większych ilości cieczy, a także ograniczyć przepływ powietrza. Szczotki techniczne montuje się przede wszystkim tam, gdzie nie sprawdziłyby się uszczelnienia z elastomerów np. ze względu na konieczność przylegania do nierównej powierzchni czy zastosowaniach wymagających kontaktu z poruszającymi się elementami, np. taśmami transportowymi.
Szczotki przemysłowe są również często używane tam, gdzie istnieje konieczność odprowadzania wyładowań elektrostatycznych (ESD – Elektro Static Discharge). Po odpowiednim uziemieniu włosie pomaga w odprowadzaniu gromadzącego się na powierzchniach ładunku, często pełniąc też dodatkowo rolę uszczelnienia czy zabezpieczenia podczas transportu. Zabezpieczenia przed ESD są potrzebne najczęściej przy przemieszczaniu ładunków za pomocą urządzeń transportu bliskiego. Instaluje się je zwłaszcza w przemyśle elektronicznym, a także przy produkcji elementów, które sprzyjają ich powstawaniu, np. tworzyw sztucznych.
Rodzaje szczotek technicznych ze względu na ich konstrukcję
Szczotki techniczne są używane w ogromnej liczbie zastosowań, muszą więc być dopasowane do różnych zadań oraz specyfiki działania urządzeń, na których się je montuje. Szczotki przemysłowe można dzielić na różne grupy, np. ze względu na rodzaj stosowanego włosia czy sposób jego nabicia, najwygodniejszą klasyfikacja jest jednak ta, która wiąże się z kształtem ich korpusu, a co za tym idzie sposobem mocowania i typem powierzchni roboczej. Najpopularniejszymi rodzajami szczotek technicznych są szczotki walcowe, talerzowe, listwowe, taśmowe oraz panelowe.
Szczotki walcowe charakteryzują się cylindrycznym korpusem, na którym osadzone jest włosie. Mogą być wykonywane zarówno w formie tulei, którą nasadza się na odpowiedni wałek, jak i w postaci dwóch połówek, które po połączeniu ze sobą obejmują miejsce mocowania. Szczotki walcowe mogą mieć różną długość korpusu – spotyka się szczotki o dużej długości, takie jak np. używane w zautomatyzowanych myjniach samochodowych, jak również stosunkowo wąskie szczotki wieńcowe montowane np. w zamiatarkach. Bardzo różne mogą być także układy osadzenia włókien na korpusie, jego gęstość oraz rodzaj użytego materiału. Stosuje się nie tylko szczotki gdzie wykorzystano włókna naturalne, np. z kokosa czy włosia zwierzęcego, ale też syntetyczne lub metalowe.
Szczotki talerzowe wyróżniają się tym, że powierzchnia ich korpusu jest płaska, a włosie osadzone prostopadle do niej. Może być rozmieszczone na różne sposoby, zarówno po okręgu na całej lub części powierzchni talerza, jak i w dowolnego kształtu rzędach. Szczotki tego rodzaju mają zarówno formę dysków, jak i pierścieni. Najczęściej szczotki techniczne tego typu są używane do mycia i czyszczenia, a także obróbki powierzchni czy nanoszenia na nie powłok z rozmaitych preparatów. Szczotki talerzowe mogą być też stosowane do oczyszczania różnych elementów, np. przed montażem.
Techniczne szczotki listwowe charakteryzują się specyficzną budową, ponieważ włosie jest w nich ułożone w rzędzie, zwykle wzdłuż profilu o przekroju litery „C”. Sam korpus szczotki listwowej może być zarówno prosty, jak i wygięty w dowolny sposób, np. tworząc łuk czy okrąg. Szczotki listwowe bardzo często wykorzystuje się jako uszczelnienia, np. wzdłuż krawędzi drzwi czy klap. Są również używane jako elementy linii transportowych zarówno do odpowiedniego pozycjonowania, jak i uszczelniania podczas wykonywania kolejnych etapów obróbki, a także czyszczenia samego urządzenia oraz przemieszczanych elementów. Bardzo często w postaci szczotek listwowych są wykonywane szczotki chroniące przed wyładowaniami elektrostatycznymi.
Szczotki taśmowe to rozwiązanie, które zwykle jest używane do transportu różnych wyrobów przemieszczanych na liniach produkcyjnych. Przemysłowe szczotki taśmowe to włosie, które jest nabijane w elementach montowanych do przenośników taśmowych – głównie pasowych lub płytkowych. Szczotki mogą w takich przypadkach utrzymywać transportowany przedmiot w wybranym położeniu lub chronić go przed kontaktem z innymi. Szczotki taśmowe pełnią też funkcję uchwytów czy zbieraków przemieszczających lub dociskających różne przemieszczane albo pobierane produkty. Sprawdzają się również jako przenośniki dla podzespołów o dużych rozmiarach lub szczególnie wrażliwych na uszkodzenie. W niektórych przypadkach szczotki taśmowe są też używane do obróbki lub czyszczenia, zwłaszcza wówczas, gdy chodzi o większe powierzchnie.
Szczotki panelowe mają włosie osadzane na płaskich korpusach o dowolnym kształcie, najczęściej prostokątnych. Używa się ich zazwyczaj jako mat, na których spoczywają szczególnie wrażliwe na uszkodzenie materiały lub elementy, które były wcześniej poddane szlifowaniu czy polerowaniu. Szczotek panelowych używa się w systemach transportowych. Są montowane na odcinkach, gdzie ładunek jest przemieszczany ręcznie, a także w strefach wyhamowywania, zarówno jako nawierzchnia, jak i osłona burt. Szczotki panelowe nadają się do przechowywania gotowych wyrobów. Często są wmontowywane w różnego typu stojaki i uchwyty, ponieważ ułatwiają chronienie powierzchni o złożonych kształtach.
Przemysłowe szczotki techniczne są użyteczne w wielu zastosowaniach, a dzięki dopasowaniu ich kształtu, materiału, z którego wykonany jest korpus oraz użytego włosia do różnych warunków zewnętrznych – wysokiej lub niskiej temperatury, obecności chemikaliów, pyłów czy cieczy – są niezwykle wszechstronne. Dobrej jakości szczotki o właściwych parametrach pozwolą na sprawne działanie urządzeń oraz perfekcyjne wykonywanie zadań związanych z transportem, uszczelnianiem, czyszczeniem, myciem i obróbką powierzchni.
